Column: Op de tocht

Een paar jaar geleden kreeg mijn moeder ineens een gezichtsverlamming. Naar haar eigen zeggen kwam dat doordat ze in de auto op de tocht had gezeten, het was een hete dag en het raam had de hele weg open gestaan. De meeste mensen die dat hoorden vonden dat onzin. Toch had ze gelijk. Het is ook niet zo gek als het op het eerste gezicht lijkt. Want de invloed van tocht en wind kennen we allemaal. Geregeld krijg ik mensen in mijn praktijk met een stijve nek “Tja, gisteren na het sporten op de tocht gestaan” is dan vaak hun logische verklaring.

Toch roept dat wel een vraag op, want waarom krijgt de een wel een stijve nek en de ander niet? Waarom krijgt mijn moeder een gezichtsverlamming van een open autoraam en frist een ander er juist lekker van op?

Of je wel of niet ziek wordt van wind – of van welke klimatologische omstandigheid, welk virus of welke bacterie dan ook- wordt bepaalt door twee factoren. De eerste is hoe sterk de ziekteaanval is (Xie Qi), de tweede is hoe sterk je weerstand is (Zheng Qi). De balans hiertussen bepaalt of je wel of niet ziek wordt. Daarom wordt bijvoorbeeld bij een griep-epidemie lang niet iedereen ziek. De kracht van het virus (de pathogene Qi) is dan weliswaar voor iedereen gelijk, maar de conditie en de weerstand van ieder individu verschilt. Vooral ouderen, baby’s en chronisch zieken hebben vaak een verminderde weerstand. Zij worden daarom over het algemeen het vaakst getroffen door griep.

Hetzelfde geldt als je op een warme zweterige dag of na het sporten in de wind gaat staan. Juist als je flink hebt gezweet, staan je poriën wagenwijd open. Het is alsof de voordeur van je huis open staat, terwijl het buiten hard waait. Ook in huis waait dan de wind. Staan er meer deuren open, dan komt de wind ook dieper je huis in. Staat dan ook nog de achterdeur open, dan stormt het echt het hele huis door en waait alles wat los ligt weg. In het eerste geval kan de wind niet zoveel kwaad – en is een beetje tocht eigenlijk wel heel lekker; je krijgt er hooguit een stijve nek van. Maar met alle deuren open is de kans op schade groter.

De conditie van mijn moeder was toen op die warme dag blijkbaar niet optimaal. (Mijn vader zat ook in de auto en had nergens last van.) Gelukkig stonden niet alle deuren open en was haar conditie sterk genoeg om de wind niet helemaal naar binnen te laten waaien. In het slechtste geval had dat zelfs een herseninfarct kunnen veroorzaken. Nu bleef de wind steken in de meridianen van haar gezicht. En dat was, en is, met acupunctuur meestal prima te verhelpen.

Overigens is niet alleen wind een ziekmakende factor. Het boek van de Gele Keizer dat meer dan 2000 jaar oud is en allerlei ziektebeelden en remedies beschrijft, waarschuwt al voor de zes ziekmakende omstandigheden of de ‘zes pathogene Qi’, dat zijn Koude, Hitte, Vuur, Damp, Droogte en Wind. Allemaal klimaat- en weersinvloeden die, als je weerstand niet goed is, kunnen leiden tot ziekte.

Maandelijks zal hier een nieuwe column verschijnen.
©Loed Rakels